سید بن طاووس(م 664ق) در کتاب مهج الدعوات و منهج العبادات[1] ‏به طور مرسل[2] از امام على(ع) از پیامبر خدا(ص) چنین نقل کرده است: «در پشت مقام ابراهیم(ع) نماز می‌گزاردم که جبرئیل نازل شد. پس از نماز، از خدا براى امّتم طلب آمرزش نمودم». جبرئیل گفت: «اى محمّد! با آن‌که خدا دلسوز بندگان است، اما مشاهده می‌کنم که در مورد امّت خود بسیار نگرانی!». پیامبر به جبرئیل فرمود: «برادرم! تو دوست من و امّت من هستى، مرا دعائى بیاموز که بعد از من به سبب آن دعا امّتم مرا یاد کنند». جبرئیل گفت: «اى محمّد! سفارش می‌کنم که به امّت خود توصیه نمایى که سه روز ایّام البیض[3] را روزه بگیرند که سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم هر ماه باشد، و در این سه روز این دعاى شریف را بخوانند... ». در ادامه، جبرئیل(ع) ثواب‌های زیادی را که برای این دعا است برمی‌شمرد.[4] دعا با این جملات آغاز می‌شود: «سُبْحَانَ اللهِ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ (سه مرتبه) سُبْحَانَهُ مِنْ إِلَهٍ مَا أَمْلَکَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مَلِیکٍ مَا أَقْدَرَهُ...».[5]
در باره این روایت به چند نکته اشاره می‌شود:
بیشتر محتوای این دعا، تسبیح الهی است و از جهت محتوا و مضمون، اشکالی عقیدتی در آن دیده نمی‌شود.
سید بن طاووس بعد از این‌که ثواب این دعا را ذکر می‌کند، نظر حسن بصری و سفیان ثوری را درباره این دعا می‌آورد که؛ حسن بصرى گفت: «در فضیلت این دعا چیزهایى را شنیده‌ام که قادر به توصیف آنها نیستم و اگر کسى آن‌را بخواند و پاى خود را به زمین بزند، زمین حرکت خواهد کرد!» سفیان ثورى گفته: «واى بر کسى که حقّ این دعا را نشناسد. هرکس حقّ و حرمت این دعا را بشناسد، خداى تعالى او را از هر سختى نگاه می‌دارد، اگر مدیونی آن‌را بخواند خداوند وامش را پرداخت نماید، براى او همه چیزها را آسان می‌گرداند، او را از هر مکروهى نگاه می‌دارد، از او هر بدى را برطرف می‌نماید، او را از هر بیمارى و علّتى نجات می‌دهد و همّ و غمّ را از او زایل می‌گرداند. پس این دعا را یاد بگیرید و یاد بدهید، که در این دعا خیر بسیار است».[6]
حسن بصرى و سفیان ثورى از بزرگان اهل‌سنّت و منش صوفی‌گری داشتند؛ اندیشمندان شیعی دیدگاه‌های متفاوتی درباره «حسن بصری» دارند؛ فیض کاشانی و مجلسی دوم به روایاتی استناد کرده و او را فردی مثبت ارزیابی نمی‌کنند.[7] سفیان ثوری نیز در زمان امام صادق(ع) و امام کاظم(ع)، زندگی می‌کرد و بارها با آن بزرگواران به گفت‌وگو و مجادله پرداخت.[8]
به هر حال؛ چون در محتوای دعا اشکالی دیده نمی‌شود، از باب قاعده «تسامح در ادله سنن» یا «اخبار من بلغ» خواندن آن اشکالی ندارد. و به خواست خدا به بهترین پاداش‌ها خواهد رسید و نیز خواندن آن نیازی به اجازه استاد ندارد.

دعای جبرئیل امین

فضیلت دعای جبرئیل (ع)
در کتاب مصباح الکفعی و بحارالانوار از حضرت علی علیه السلام روایت شده که فرمود:رسول خدا فرمودند:پشت مقام ابراهیم در حال نماز بودم که جبرئیل به من گفت:ای محمد می بینم که نسبت به امّت خود حریص هستی در حالی که خداوند نسبت به بندگان خود مهربان است.سپس پیامبر خطاب به جبرئیل فرمود:ای برادرم،تو دوست من و دوست امّت منی؛دعایی مرا یاد بده که امّت من،پس از من،مرا یاد کنند.پس جبرئیل گفت:سفارش می کنم تو را به امت خود امر کنی تا سه روز در ایام بیض(روز سیزدهم،چهاردهم،پانزدهم)هر ماه روزه بگیرند و این دعای شریف را بخوانند.براستی که حاملان عرش ،عرش را به برکت این دعا حمل می کنند و به برکت این دعا آنان به روی زمین می آیند و به آسمان می روند.واین دعایی است که بر روی درها،اتاقها،دیوارها و منازل بهشت نوشته شده،و با این دعا درهای بهشت گشوده می شوند و مردم در روز قیامت با این دعا محشور می شوند.وهرکس از امت تو این دعا را بخواند خداوند عذاب قبر را از وی برمی دارد و وی را از بزرگترین ترسها،و آفات دنیا و آخرت،به خاطر این دعا حفظ می کند و او را از عذاب آتش می رهاند.
سپس رسول خدا (ص) در مورد ثواب این دعا پرسیدند؛جبرئیل عرض کرد:ای محمد،چیزی از من پرسیدی که قادر به توصیف آن نیستم و قدر آن را کسی به جز خدا نمی داند.ای محمد اگر همه درختان دنیا قلم،دریاها مرکب،و همه خلائق از انس و جن نویسنده ی آن باشند،قادر نخواهند بود ثواب این دعا را بنویسند.
و هر بنده ای که این دعا را بخواند و آزادیش را از خدا بخواهد خداوند بزرگ او را آزاد می کند.و هیچ طالب حاجتی آنرا نمی خواند مگر اینکه خداوند،حاجت او را در دنیا و آخرت برآورده می سازد او را از مرگ ناگهانی و هول و ترس قبر حفظ می کند و از فقر دنیا نگه می دارد.وحق شفاعت را در روز حساب،به وی اعطا می کند در حالی که صورتش خندان باشد و به برکت این دعا او را در وادی السلام داخل می کند و در اتاقهای بهشتی سکونت می دهد و وی را از لباسهای بهشتی که تا به حال کسی نپوشیده ،می پوشاند.
وهر کس روزه بگیرد و این دعا را بخواند خداوند مثل ثواب جبرئیل،میکائیل،اسرافیل،عزرائیل،ابراهیم خلیل،موسی کلیم،عیسی و محمد (صلوات الله علیهم) را برایش می نویسد.
رسول خدا(ص) فرمودند: همانا من از کثرت فضائل این دعا که جبرئیل علیه السلام ذکر کرد تعجب کردم.
سپس جبرئیل عرض کرد:ای محمد هر کس از امت تو این دعا را یک  بار در عمرش بخواند خداوند او را با صورتی مثل ماه شب چهارده،محشور می کند.و مردم سوال می کنند:آیا این شخص پیامبر است؟ ملائکه جواب می دهند او نه پیامبر است و نه فرشته بلکه او بنده ای از بندگان خداوند متعال و از فرزندان آدم است که در عمرش یکبار این دعا را خوانده بود و خداوند به او این کرامت ونورانیت چهره را اعطا کرده است.و هرکس از مردان و زنان این دعا را بخواند من ضامن اویم،همانا خداوند متعال او را عذاب نمی کند و اگر چه گناهانش از کف آب دریاها،قطره های باران،برگهای درختان و تعداد خلائق اهل جهنم و بهشت بیشتر باشد. و خداوند دستور می دهد برایش ثواب حجّ نیکو و عمره مقبوله را بنویسند.
و هر کس گرسنه یا تشنه باشد  و چیزی را برای خوردن و آشامیدن پیدا نکند و یا بیمار باشد و این دعا را بخواند،خداوند عزوجل از مشکلات او گره می گشاید و او را اطعام داده ،از آب سیر کرده و حوائج دنیا و آخرت او را برطرف می کند.
و هرکس مالش دزدیده و یا کسی از او فرار کرده باشد اگر وضو بگیرد،دو یا چهار رکعت نماز بخواند و در هر رکعت یکبار سوره حمد و دو مرتبه سوره ی اخلاص بخواند و پس از اتمام سلام نماز،این دعا را بخواند سپس قرآن را  بین دو دستش گرفته و یا زیر سرش قرار دهد خداوند متعال تمام مشرق و مغرب را جمع می کند تا مال او را به برکت این دعا برمی گرداند.و اگر از دشمن می ترسد،این دعا را برای خود بخواند،خداوند او را در حرز محرّز شده قرار می دهد تا هیچ دشمنی بر وی دست نیابد.
و هر بنده ای این دعا را بخواند خداوند هر قرض و دینی که بر گردن او باشد،عطا می کند.وصاحب قرض بر او آسان می گیرد.
و هر کس این دعا را بر مریضی بخواند به برکتش خداوند،مریض را شفا می دهد.

و ای محمد تعجب مکن از فضائل این دعا که برای شما ذکر کردم زیرا اسم اعظم در این دعا وجود دارد.
و زمانی که قاری،این دعا را بخواند و ملائکه و جنّ و انس آن را بشنوند،خواننده آن را دعا می کنند و خداوند دعای آنها را در حق قاری قبول می کند و همه ی اینها برکت است.
و هرکس به خدا و رسولش و این دعا ایمان بیاورد دعایش مستجاب می شود مگر آنکه به آنچه که در این دعا آمده ایمان نداشته باشد و خداوند به هر که بخواهد بدون حساب روزی می دهد.و هر کس این دعا را بخواند و یا حفظ کند و یا بنویسد،هیچ یک از مسلمانان به وی بخل نمی ورزند.
سپس رسول خدا (ص)فرمودند:این دعا را در هیچ غزوه ای نمی خواندم مگر اینکه به برکت این دعا بر دشمنانم پیروز می شدم و فرمودند:هرکس این دعا را بخواند نور اولیاء به وی اعطا می شود و هر مشکلی برایش آسان می شود.
(مصباح کفعمی،ص 270/بحارلانوار،ج 92،ص 364)




بسم الله الرحمن الرحیم
سُبْحانَ اللهِ الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ سُبْحَانَهُ مِنْ إلَهٍ مَا أقْدَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِن قَدِیرٍ مَا أعْظَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ عَظِیمٍ مَا أجَلَّهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ جَلِیلٍ مَا أمْجَدَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مَاجِدٍ مَا أرْأفَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ رَءُوفٍ مَا أعَزَّهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ عَزیزٍ مَا أکْبَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ کَبِیرٍ مَا أقْدَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ قَدِیمٍ مَا أعْلَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ عَالٍ مَا أسْنَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ سَنِیٍّ مَا أبْهَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ بَهیٍّ مَا أنْوَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مُنیر مَا أظْهَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ ظَاهِرٍ مَا أخْفَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ خَفِیٍّ مَا أعْلَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ عَلِیمٍ مَا أخْبَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ خَبِیرٍ مَا أکْرَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ کَریمٍ مَا ألْطَفَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ لَطِیفٍ مَا أحْفَظَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ حَفِیظٍ مَا أمْلَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مَلِیٍّ مَا أهْدَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ هادٍ مَا أصْدَقَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ صَادِقٍ مَا أحْمَدَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ حَمِیدٍ مَا أذْکَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ ذَاکِرٍ مَا أشْکَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ شَکُورٍ مَا أوْفَاوُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ وَفِیٍّ مَا أغْنَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ غَنِیٍّ مَا أعْطَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مُعْطٍ مَا أوْسَعَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ وَاسِعٍ مَا أجْوَدَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ جَوَادٍ مَا أفْضَلَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مُفْضِلٍ مَا أنْعَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مُنْعِمٍ مَا أشَدَّهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ شَدِیدٍ مَا أقْوَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ قَویٍّ مَا أحْکَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ حَکِیمٍ مَا أبْطَشَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ بَاَطَشٍ مَا أقْوَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ قَیُّومٍ مَا أحْمَدَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ حَمِیدٍ مَا أدْوَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ دَائِمٍ مَا أبْقَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ بَاقٍ مَا أفْرَدَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ فَرْدٍ مَا أوْحَدَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ وَاحِدٍ مَا أصْمَدَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ صَمَدٍ مَا أمْلَکَهُ وَسُبْحَانَهُ مِنْ مَالِکٍ مَا أوْلَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ وَلِیٍّ مَا أعْظَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ عَظِیمٍ مَا أکْمَلَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ کَامِلٍ مَا أتَمَّهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ تَامٍّ مَا أعْجَبَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ عَجیبٍ مَا أفْخَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ فَاخِرٍ مَا أبْعَدَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ بَعِیدٍ مَا أقْرَبَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ قَریبٍ مَا أمْنَعَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مَانِعٍ مَا أغْلَبَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ غَالِبٍ مَا أعْفَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ عَفُوٍّ مَا أحْسَنَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مُحْسِنٍ مَا أجْمَلَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ جَمِیلٍ مَا أقْبَلَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ قَابِلٍ مَا أشْکَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ شَکُورٍ مَا أغْفَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ غَفُورٍ مَا أکْبَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ کَبیرٍ مَا أجْبَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ جَبَّارٍ مَا أدْیَنَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ دَیَّانٍ مَا أقْضَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ قَاضٍ مَا أمْضَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مَاضٍ مَا أنْفَذَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ نَافِذٍ مَا أرْحَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ رَحِیمٍ مَا أخْلَقَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ خَالِقٍ مَا أقْهَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ قَاهِرٍ مَا أمْلَکَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مَلِکٍ مَا أقْدَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ قَادِرٍ مَا أرْفَعَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ رَفِیعٍ مَا أشْرَفَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ شَریفٍ مَا أرْزَقَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ رَازِقٍ مَا أقْبَضَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ قَابِضٍ مَا أبْدَأهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ بَادٍ مَا أقْدَسَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ قُدُّوسٍ مَا أطْهَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ طَاهِرٍ مَا أزْکَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ زَکِیٍّ مَا أبْقَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ بَاقٍ مَا أعْوَدَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ عَوَّادٍ مَا أفْطَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ فَاطِرٍ مَا أوْهَبَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ وَهَّابٍ مَا أتْوَبَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ تَوَّابٍ مَا أسْخَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ سَخِیٍّ مَا أبْصَرَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ بَصِیرٍ مَا أسْلَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ سَلَامٍ مَا أشْفَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ شَافٍ مَا أنْجَاهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مُنْجٍ مَا أبَرَّهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ بَارًّ مَا أطْلَبَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ طَالِبٍ مَا أدْرَکَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مُدْرِکٍ مَا أشَدَّهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ شَدِیدٍ مَا أعْطَفَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مُتَعَطِّفٍ مَا أعْدَلَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ عَادِلٍ مَا أتْقَنَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ مُتْقِنٍ مَا أحْکَمَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ حَکِیمٍ مَا أکْفَلَهُ وَ سُبْحَانَهُ مِنْ کَفِیل مَا أشْهَدَهُ وَ سُبْحَانَهُ وَ هُوَ اللهُ الْعَظِیمُ وَ بِحَمْدِهِ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إلَهَ إلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أکْبَرُ وَ لِلَّهِ الْحَمْدُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إلَّاَ بِاللهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ دَافِعِ کُلِّ بَلِیَّةٍ وَ هُوَ حَسْبِی وَ نِعْمَ الْوَکِیل.

 التماس دعا

#دعای_جبرئیل_امین